MEXC Borsası/Akademi/Başlangıç Rehberleri/Vadeli İşlem/MEXC Fonlama Oranlarını Anlamak: Vadeli İşlemlerde Gizli Maliyetlere Elveda Deyin
MEXC Fonlama Oranlarını Anlamak: Vadeli İşlemlerde Gizli Maliyetlere Elveda Deyin
İlgili Makaleler
Hiç şöyle bir durum yaşadınız mı: Vadeli işlemde piyasa yönünü doğru tahmin ettiniz ama kârınız sürekli azaldı ya da bakiyeniz bilinmeyen bir şekilde düştü mü? Bu durumun sorumlusu, çoğu yeni yatırımcının fark etmediği bir konu olabilir: Fonlama Oranı.
MEXC sürekli vadeli işlemler piyasasında fonlama oranı, çoğu acemi yatırımcının gözden kaçırdığı ama oldukça kritik bir maliyet kalemidir. Bu yazıda, fonlama oranı nedir, nasıl hesaplanır, ne zaman uygulanır ve hangi hatalardan kaçınmalısınız gibi tüm detaylara açıklık getiriyoruz. Böylece, bu "gizli maliyet" hakkında tam bilgi sahibi olabilirsiniz.
1. Fonlama Oranı Nedir? Her Yatırımcının Bilmesi Gereken Bir Mekanizma
Fonlama oranı, sürekli vadeli işlem sözleşmeleri ile spot piyasa fiyatlarının birbirine yakın kalmasını sağlayan bir dengedir. Piyasadaki istikrarı korumak için, long ve short pozisyon sahiplerinin belli aralıklarla birbirlerine ödeme yapmasını sağlar.
MEXC vadeli işlemlerde işleyişi şöyledir:
- Vadeli işlem fiyatı, spot fiyattan yüksekse → fonlama oranı pozitiftir, long pozisyon sahipleri shortlara ödeme yapar.
- Vadeli işlem fiyatı, spot fiyattan düşükse → fonlama oranı negatiftir, short pozisyon sahipleri longlara ödeme yapar.
Bu ücret MEXC tarafından alınmaz; yatırımcılar arasında doğrudan aktarılır, ancak gerçek getirilerinizi önemli ölçüde etkileyebilir.
Örnek:
BTC'de long pozisyon açtınız ve yönü doğru tahmin ettiniz. Ancak yüksek fonlama oranı nedeniyle her 8 saatte bir ücret ödüyorsunuz. Sonuç? Kârınız küçülüyor, hatta zarara bile döndüğü oluyor. İşte bu, fonlama oranının görünmeyen maliyetidir.
*BTN-BTCUSDT Alım Satımı Yapın&BTNURL=https://www.mexc.com/futures/BTC_USDT*
2. Fonlama Oranı Neden Önemlidir?
Vadeli işlemler alım satımında fonlama oranı sadece bir sayı değildir. Kârlılığınızı, stratejinizi ve hatta piyasa duyarlılığını nasıl yorumladığınızı etkileyebilir. İşte bu yüzden göz ardı edilmemelidir:
2.1 Vadeli İşlem Fiyatlarını Spot Fiyatlara Sabitler
Sürekli vadeli işlemlerde vade sonu yoktur, bu da fiyatların spot piyasadan sapmasına neden olabilir. Fonlama oranı, bu sapmaları düzeltmek için bir teşvik mekanizması görevi görür.
Örnek:
Eğer BTC spot fiyatı 100.000 USDT ve vadeli işlem fiyatı 101.000 USDT ise (aşırı değerliyse):
Pozitif bir fonlama oranı uygulanır. Long pozisyondakiler short pozisyondakilere ödeme yapmak zorundadır, bu da long pozisyon açmayı daha maliyetli hâle getirir. Bu durum aşırı alımı azaltır ve vadeli işlem fiyatını spot fiyata yaklaştırır.
2.2 Piyasa Duyarlılığını Yansıtır: Yükseliş veya Düşüş Eğiliminin Anlık Sinyali
Fonlama oranı, yatırımcıların yükseliş mi yoksa düşüş mü beklediğini gösterir; bu da piyasa duyarlılığının canlı bir göstergesidir.
Örnek:
BTCUSDT için +%0,05'lik bir fonlama oranı, çoğu yatırımcının yükseliş yönünde pozisyon aldığı ve long pozisyon açtığı anlamına gelir. Buna karşılık, -%0,03'lük bir oran ise düşüş beklentisini gösterir; daha fazla yatırımcı piyasada short pozisyon almaktadır.
Kısacası, fonlama oranı piyasa duyarlılığının bir termometresi gibidir.
2.3 Tek Taraflı Piyasa Pozisyonlanmasını Önleme
Çok fazla yatırımcı aynı yönde (long veya short) pozisyon aldığında, fonlama oranları otomatik olarak ayarlanarak dengeyi yeniden sağlar. Yüksek oranlar, kalabalık pozisyonların doğal olarak kapanması yönünde baskı oluşturur.
Örnek：
BTC'nin fonlama oranı +%0,15'e fırlarsa, long pozisyondaki yatırımcılar her 8 saatte bir %0,15 ödeme yapmak zorundadır. Bu, kalabalığın bir parçası olmanın adeta bir "cezasıdır". Bu "kalabalık vergisi", bazı yatırımcıları pozisyonlarını kapatmaya teşvik eder, tek yönlü baskıyı azaltır ve piyasayı yeniden dengeye getirir.
2.4 Net Getiri Üzerindeki Etki: Yönlü Alım Satım İşlemlerinin Gizli Maliyeti
Fonlama oranları, piyasa tahmininiz doğru olsa bile kârınızı önemli ölçüde azaltabilecek gerçek bir maliyeti temsil eder. Aşırı durumlarda, fonlama maliyetleri kârlı işlemleri zarara çevirebilir.
Örnek：
BTC'de long pozisyon açtınız ve fiyat 24 saat içinde %3 arttı; yani başarılı bir yönlü tahmin. Ancak, fonlama oranları her 8 saatte bir +%0,25 seviyesindeyse, gün boyunca toplamda %0,75 fonlama maliyeti ödersiniz. Bu da net kârınızı yalnızca %2,25'e düşürür; yani getirilerinizin %25'i sadece fonlama maliyetinden dolayı erimiş olur.
Bu etkinin etkisi, yatay seyreden veya yüksek oynaklığa sahip piyasalarda daha da belirginleşir. Fiyat hareketlerinin sınırlı kaldığı senaryolarda fonlama maliyetleri birikerek, piyasa yönünü doğru tahmin etmenize rağmen net zararla sonuçlanabilecek durumlar yaratabilir.
2.5 Likidasyon Riskinin Artması: Fonlama Maliyetleri Marjini Azaltır
Hesap bakiyeniz fonlama ücretlerini karşılamaya yetmediğinde, bu ücretler pozisyon marjınızdan otomatik olarak düşülür. Kullanılabilir marjinin azalması, likidasyon fiyatınızı mevcut piyasa fiyatına yaklaştırarak likidasyon riskini artırır.
Örnek：
BTCUSDT'de kaldıraçlı bir long pozisyon açtınız ve likidasyon fiyatınızla piyasa fiyatı arasında rahat bir tampon alanı vardı. Ancak fonlama ücretleri birkaç dönem boyunca birikerek pozisyon marjininizden otomatik olarak düşülür. Bu da kullanılabilir marjininizi kademeli olarak azaltır ve likidasyon fiyatınızı giderek piyasa fiyatına yaklaştırır. Önceden dayanabileceğiniz bir piyasa düşüşü artık çok daha yüksek bir likidasyon riski anlamına gelir.
3. Fonlama Ücreti Nasıl Hesaplanır?
MEXC, iki tür vadeli işlem sunar: USDT-M Vadeli İşlemleri ve Coin-M Vadeli İşlemleri. Bu iki türün fonlama oranı hesaplama yöntemleri biraz farklılık gösterir.
3.1 USDT-M Vadeli İşlemleri
Fonlama Ücreti = Pozisyon Değeri × Fonlama Oranı
Pozisyon Değeri = Pozisyon Miktarı × Adil Fiyat
Örnek:
Yatırımcı A'nın BTCUSDT long pozisyonunun değeri 10 BTC'dir. Mevcut adil fiyat 10.000 USDT ve fonlama oranı %0,01'dir.
Pozisyon Değeri = 10 × 10.000 = 100.000 USDT
Fonlama Ücreti = 100.000 × %0,01 = 10 USDT
Fonlama oranı pozitif olduğu için, long pozisyonda olan Yatırımcı A, short pozisyondakilere 10 USDT öder. Aynı pozisyon değerine sahip şekilde BTCUSDT'yi shortlayan yatırımcı ise 10 USDT fonlama ücreti alır.
3.2 Coin-M Vadeli İşlemleri
Fonlama Ücreti = Pozisyon Değeri × Fonlama Oranı
Pozisyon Değeri = [Pozisyon Miktarı (birim) × Sözleşme Büyüklüğü] / Adil Fiyat
Örnek:
Yatırımcı A, BTCUSD'de 100 birimlik long pozisyona sahiptir (1 birim = 100 USD). Mevcut adil fiyat 10.000 USDT ve fonlama oranı %0,01'dir.
Pozisyon Değeri = (100 × 100) / 10.000 = 1 BTC
Fonlama Ücreti = 1 BTC × %0,01 = 0,0001 BTC
Yine, oran pozitif olduğunda, long pozisyondakiler bu ücreti short pozisyondakilere öder. Yatırımcı A, aynı pozisyon değerine sahip şekilde BTCUSDT'yi shortlayan yatırımcıya 0,0001 BTC ödemek zorundadır.
*BTN-Vadeli İşlem Yapmaya Başlayın&BTNURL=https://www.mexc.com/tr-CT/futures/BTC_USDT*
Sözleşme Türü | Fonlama Oranı | Uzlaşma Sıklığı |
USDT-M | ±％0,01 - ±％0,03 | Varsayılan olarak her 8 saatte bir (03.00 / 11.00 / 19.00 (UTC+3)) |
Coin-M | ±％0,01 - ±％0,03 | Varsayılan olarak her 8 saatte bir (03.00 / 11.00 / 19.00 (UTC+3)) |
Not: ±%0,01, tipik fonlama oranı aralığını temsil eder. Aşırı piyasa koşulları veya yüksek oynaklığa sahip varlıklar (örneğin ETH, SOL vb.) için oranlar geçici olarak ±%0,03 seviyesine çıkabilir. Normal koşullarda MEXC fonlama oranları her 8 saatte bir hesaplanır. Ancak, bazı Vadeli İşlem çiftleri, piyasa oynaklığı veya stratejik nedenlere bağlı olarak 4 saatlik hesaplama döngüsüne geçirilebilir. Örneğin, 18 Temmuz 2025 itibarıyla, MEXC, LAYER, LPT, RVN dâhil olmak üzere 14 USDT-M Vadeli İşlem çiftini 4 saatlik hesaplama dönemine geçirmiş ve fonlama oranı sınırını ±%3 olarak belirlemiştir.
4. MEXC Fonlama Oranları Nasıl Takip Edilir?
MEXC, fonlama oranlarını ve bu oranların pozisyonlarınıza etkisini takip etmeniz için çeşitli yöntemler sunar:
- Vadeli işlemler alım satım arayüzünde, mevcut fonlama oranı ve geri sayım sayacı üst bilgi çubuğunda görüntülenir.
- Emir ve Alım Satım Geçmişi → Fonlama Ücretleri sekmesine giderek tüm fonlama ücreti geçmişinize erişebilirsiniz.
- Her Vadeli İşlem çifti kendi bağımsız fonlama oranına sahiptir. Özellikle volatil dönemlerde pozisyon açmadan önce mevcut oranları mutlaka kontrol edin.
Not: Fonlama oranları dinamiktir ve piyasanın long-short duyarlılığına göre dalgalanır. Bu oranlarda, özellikle yoğun piyasa oynaklığı dönemlerinde önemli değişimler görülebilir.
Vadeli işlemler alım satım sayfasında, mum grafiğinin üst kısmında, bir sonraki fonlama döneminde uygulanacak olan mevcut fonlama oranını görebilirsiniz. Geri sayım sayacı, hesaplamaya kalan süreyi gösterir.
Not: Fonlama oranları farklı Vadeli İşlem çiftleri arasında değişiklik gösterir. Kullanıcılar, alım satım yapacakları belirli çift için oranları kontrol etmelidir.
Sağ üst köşedeki Vadeli İşlem Emirleri bölümünde, Fonlama Ücretleri'ni seçerek daha önce tahsil edilmiş tüm fonlama ücretlerini görüntüleyebilirsiniz.
5. Fonlama Ücreti Hesaplama: Zamanlama ve İşleyiş
5.1 Hesaplama Takvimi
MEXC, fonlama ücretlerini her gün sabit 8 saatlik aralıklarla işler: 03.00, 11.00 ve 19.00 (UTC+3)
Kullanıcılardan yalnızca hesaplama anında açık pozisyonları varsa fonlama ücreti tahsil edilir. Hesaplama zamanından önce pozisyonun kapatılması durumunda fonlama ücreti alınmaz.
5.2 Otomatik Tahsilat Süreci
Fonlama ücretleri, doğrudan kullanılabilir marjinden tahsil edilir. Bakiye yetersizse, ücretler pozisyon marjininden düşülür. Bu durum, likidasyon fiyatının piyasa fiyatına yaklaşmasına neden olabilir ve likidasyon riskini artırabilir.
6. Son Düşünceler: Fonlama Oranlarını Anlamak, Vadeli İşlemleri Ustaca Kullanmanın Anahtarıdır
Sürekli sözleşme alım satımında fiyat hareketleri açık ve gözle görülebilirdir. Ancak fonlama oranları, her hesaplama döneminde getirilerinizi etkileyen, daha az görünür ancak en az onun kadar önemli bir maliyeti temsil eder.
Yeni başlayan yatırımcılar için başarılı bir alım satım işlemi, sadece fiyat yönünü tahmin etmekle sınırlı değildir. Sürekli vadeli işlemlerin çeşitli maliyetlerini ve işleyişini anlamak, uzun vadeli kârlılık için kritik öneme sahiptir. Fonlama oranlarına hâkim olmak, beklenmedik maliyetlerden kaçınmanıza ve daha bilinçli alım satım kararları almanıza yardımcı olur.
MEXC'de fonlama oranlarının nasıl çalıştığını anlamak, işlemlerinizde tüm maliyetlerin daha farkında olmanızı sağlar. Fonlama oranlarını, alım satım eğitiminizin önemli bir parçası olarak değerlendirin. Bu maliyetleri stratejinize dahil ederek, hem potansiyel kârları hem de ilgili giderleri göz önünde bulunduran daha kapsamlı bir vadeli işlemler yaklaşımı geliştirebilirsiniz.
*BTN-MEXC'de Vadeli İşlem Yapın&BTNURL=https://www.mexc.com/tr-CT/futures/BTC_USDT*
Önerilen İçerikler:
Neden MEXC Vadeli İşlemleri Seçmelisiniz?Vadeli işlemler piyasasında öne geçmek için MEXC'nin benzersiz avantajlarını keşfedin.
M-Day Etkinliğine Nasıl Katılabilirsiniz?Her gün 70.000 USDT'ye kadar airdrop kazandıran M-Day etkinliklerine katılmanın kapsamlı bir rehberi.
MEXC Vadeli İşlem Kılavuzu (Uygulama)Bu ayrıntılı kılavuzla MEXC mobil uygulamasında vadeli işlem alım satımına kolayca alışın.
Sorumluluk Reddi: Bu içerikte yer alan bilgiler; yatırım, vergi, hukuk, finans, muhasebe veya diğer ilgili hizmetler konusunda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, herhangi bir varlığın satın alınması, satılması ya da elde tutulması yönünde bir tavsiye olarak da değerlendirilmemelidir. MEXC Learn, bu bilgileri yalnızca referans amacıyla sunmakta olup yatırım tavsiyesinde bulunmamaktadır. Lütfen ilgili riskleri tamamen anladığınızdan emin olun ve yatırım yaparken oldukça dikkatli olun. MEXC, kullanıcıların yatırım kararlarından sorumlu tutulamaz.